Rezerwat przyrody Tanamunningen (Norwegia)

Delta rzeki Tany znana z łososi, fok i traczy nurogęsi.

Obszar: 34,5 km², w tym 1,8 km² lądu.
Rok założenia: 1991
Położenie: Na północy Norwegii na półwyspie Varanger, ok. 40 km od Tana Bru.
Słońce nie zachodzi tu od połowy maja do połowy lipca.

Charakterystyka:

Szerokie ujście rzeki Tany jest ostoją ptaków wodno-błotnych. Jest to dziewicza delta, w której nie było ingerencji człowieka, jedna z największych w Europie, idealna dla obserwacji ptaków. Rzeka Tana w języku Saami nazywana jest Deatnu, a po fińsku Teno (Wielka Rzeka). Tana ma długość 330 kilometrów, z tego 256 kilometrów przebiega na granicy Norwegii i Finlandii. Jest to rzeka łososiowa i rybołówstwo regulowane jest specjalnymi przepisami. Wielu wędkarzy przyjeżdża tu na jedne z najlepszych łowisk łososia w Europie.

Ujście Tany tworzy wyjątkowo piękny krajobraz, wielkie piaszczyste łachy naniesione przez rzekę uchodzącą do morza w otoczeniu skalnych urwisk przypominają wielkie rzeki syberyjskie. Podczas corocznej powodzi rzeka transportuje wielkie ilości piasku, który osiada przy ujściu rzeki. Duży obszar dna Tana fiordu gdzie wpada rzeka to piaszczyste mielizny. Co roku rzeka zmienia koryto, zmieniają się także miejsca mielizn nagromadzonego piasku. Jest to najbardziej dynamiczny system delty w Norwegii.

Flora i fauna:

Na nagromadzonych osadach przy ujściu Tany rozwinęły się obszerne łąki subarktyczne, z unikalną roślinnością i różnorodną roślinnością. Można zaobserwować różne etapy tworzenia się łąk i przeobrażenia się brzegu rzeki, gdzie rosną rośliny lądowe. Brzeg rzeki i wydmy mają zróżnicowaną florę z niektórymi gatunkami wschodnimi jak tymianek tana (Thymus tanaensis) i goździk pyszny.

Obfitość pożywienia w delcie Tany ma wielkie znaczenie jako obszar żerowania, pierzenia i zimowania kaczek, a także jako obszar odpoczynku ptaków wodnych, brodzących i gęsi.

Zarejestrowano tu wiele gatunków ptaków, wśród nich 19 gatunków kaczek, 5 gatunków gęsi, 22 gatunki brodzących, 14 gatunków mew i innych ptaków wodno-błotnych.

Na szczególną uwagę zasługuje duża liczba traczy nurogęsi, których 27.000 obserwuje się tu każdej jesieni. Są to samce, które preferują wybrzeża Finnmarku po ptasich godach. Zbierają się przy ujściu rzeki Tany, zanim wyruszą na południe.

Inne ciekawe gatunki to lodówka, uhla, turkan, edredon i wspaniały tracz długodzioby (szlachar), ostrygojady, szlamniki rdzawe, kuliki mniejsze i różne biegusy. Sporadyczne występuje również gęś zbożowa, gęś białoczelna, gęś mała, bernikla obrożna i bernikla białolica. Jest tu również orzeł bielik. Przy ujściu rzeki można zaobserwować foki pospolite pływające w zatoczkach lub wylegujące się na wysepkach.

Dojazd:

Ze Sztokholmu do miasta Tana bru można dojechać drogą E4 wzdłuż zachodniego wybrzeża Zatoki Botnickiej do Haparandy, następnie drogą E75 przez Rovaniemi, Inari i Utsjoki w Finlandii do granicy z Norwegią. Stąd już tylko 68 kilometrów do Tana bru. Cała droga ma długość około 1800 kilometrów. Rezerwat znajduje się ok. 40 km od Tana bru.

Trasy turystyczne:

Z Tana Bru można dojechać samochodem drogą 98 do parkingu i miejsca kempingu po lewej stronie rzeki lub drogą 890 po prawej stronie rzeki. Stąd groblą na łasze piachu długości ponad 2 km można wejść w głąb ujścia rzeki.

W Tanamunningen zobaczymy wyjątkowo piękny krajobraz: piaszczyste łachy naniesione przez rzekę uchodzącą do morza w otoczeniu skalnych urwisk. Istnieje kilka kilometrów piaszczystych plaż wzdłuż rzeki. W czasie spaceru można zaobserwować wiele gatunków ptaków wodnych, brodzących, gęsi, foki pospolite w zatoczkach lub wylegujące się na łachach piasku.

Tana to największa rzeka łososiowa w Europie. Sezon połowu troci trwa od 15.07 do 30.08. Lokalne łodzie wędkarskie kursują kilka razy w tygodniu między Smalfjord i Skjånes na półwysep Nordkyn. Szczegółowe informacje dostępne są w Informacji Turystycznej, bibliotece publicznej i biurze w ratuszu w Tana Bru.

Szczegółowy opis półwyspu Varanger i mapka w przewodniku „Skandynawia – Parki narodowe i rezerwaty przyrody”. Wydawnictwo „Bernardinum”, Pelplin 2007

Komentarze i opinie: