Archipelag Vega (Norwegia)
|
|
|
Archipelag Vega tworzy grupa 6 tysięcy małych wysp skupionych wokół dużej wyspy Vega. Znajduje się on w południowej części okręgu Nordland, około 100 km na południe od koła polarnego. Wyspa Vega i otaczający ją archipelag został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO w 2004 roku. Ten krajobraz kulturowy zajmuje obszar 1037 km², z czego 69,3 km² stanowi ląd. Archipelag zamieszkuje około 1400 osób, z których większość na wyspie Vega. Nieprzerwanie od tysięcy lat zajmują się oni rybactwem i rolnictwem. Archipelag Vega to między innymi większe i mniejsze szkiery, a także górzyste wyspy z mokradłami, gdzie są znakomite warunki dla wielu gatunków roślin, ptaków i zwierząt. Jest to raj dla ornitologów, odnotowano tu 222 gatunki ptaków. Można tu spotkać różne gatunki kaczek, bernikle i największą na świece kolonię kormoranów. Mają tu także swoje miejsca lęgowe kaczki edredony. Wody oceanu pełne ryb spowodowały wzrost populacji wydr i fok. Często rejony te odwiedzane są także przez wieloryby.
Vegę uznano za jedną z najmniej zepsutych przez cywilizację wysp na świecie. Tradycyjna gospodarka doskonale współgra z tym, co stworzyła natura. Jednak miejscowym hitem jest mini przemysł związany z pozyskiwaniem puchu z dzikich gęsi. Już od IX wieku wyspy były ważnym dostawcą wysoko cenionego kaczego puchu. Tradycją jest budowanie specjalnych schronień, w których ptaki mogą złożyć gniazda. Samice edredonów budując gniazdo, wyskubują sobie z brzucha pióra puchowe, którymi wyścielają wnętrze gniazda. Puch edredonowy jest najcieplejszy i najmiększy, dzisiaj wykorzystywany do produkcji najwyższej jakości kurtek zimowych i śpiworów. Mieszkańcy opiekują się ich miejscami lęgowymi i chronią ptaki na wszelkie sposoby, a te, po odchowaniu piskląt, co roku wracają i odwdzięczają się najwspanialszym puchem na świecie. Po starannym, ręcznym oczyszczeniu cena puchu sięga nawet kilku tysięcy euro za kilogram. Corocznym zbiorem puchu zajmują się głównie kobiety.
Turyści zafascynowani są piękną przyrodą, a zwłaszcza skalistymi wysepkami, unikalnym pejzażem wiosek rybackich, przystani, domków lęgowych edredonów i latarni morskich, świadczących o wielowiekowej historii tych wysp. Czas zatrzymał się tu w miejscu. Mamy rzadką okazję zobaczyć na własne oczy, w jaki sposób tutejszym rybakom-farmerom udało się przez ponad 1000 lat zachować niezmieniony styl prostego, ascetycznego życia, narzuconego przez surowe warunki klimatyczne. Archipelag Vega jest miejscem świetnie przystosowanym do poruszania się piechotą i na rowerze, a także do wędkowania. Nadmorski szlak archipelagu prowadzi przez najcenniejsze jego miejsca, istnieje możliwość wycieczek po górach.
Na archipelagu działa wiele muzeów m.in. tzw. Dom edredonów, muzeum w Gladstad z ekspozycją życia mieszkańców archipelagu z epoki kamienia. W Gladstad znajduje się również drewniany kościół z 1864 roku. Na wyspę Vega kursują promy samochodowe z kilku miejscowości wybrzeża.